Όγκοι εγκεφάλου

(Ακολουθεί ένα λίγο πιο λεπτομερές κεφάλαιο το οποίο μπορείτε να το διαβάσετε εδώ, καθώς και επιμέρους κεφάλαια για κάθε είδους όγκο ξεχωριστά τα οποία μπορείτε να τα αναζητήσετε στον πίνακα περιεχομένων πάνω δεξιά επιλέγοντας την καρτέλα "More")


Γενικές Πληροφορίες
Ένας όγκος στον εγκέφαλο είναι μια ομάδα (μάζα) μη φυσιολογικών κυττάρων που αναπτύσσονται στον εγκέφαλο.

Αυτό το άρθρο επικεντρώνεται στους πρωτεύοντες όγκους του εγκεφάλου στα παιδιά.

Αιτίες
Η αιτία των πρωτογενών εγκεφαλικών όγκων είναι άγνωστη. Οι πρωτογενείς όγκοι του εγκεφάλου μπορεί να είναι:
  • Καλοήθεις
  • Διηθητικοί (μπορεί να εξαπλωθεί σε γειτονικές περιοχές)
  • Κακοήθεις (καρκίνος)

Οι όγκοι του εγκεφάλου ταξινομούνται με βάση:
  • Η ακριβής θέση του όγκου
  • Ο τύπος του ιστού που εμπλέκεται
  • Εάν είναι κακοήθεις ή καλοήθεις
Οι όγκοι του εγκεφάλου μπορούν να καταστρέψουν άμεσα τα εγκεφαλικά κύτταρα. Μπορούν επίσης να βλάψουν έμμεσα τα κύτταρα πιέζοντας άλλα μέρη του εγκεφάλου. Αυτό οδηγεί σε οίδημα και αυξημένη πίεση μέσα στο κρανίο.
Οι όγκοι μπορεί να εμφανιστούν σε οποιαδήποτε ηλικία. Πολλοί όγκοι είναι συνηθέστεροι σε μια συγκεκριμένη ηλικία. Γενικά, οι όγκοι του εγκεφάλου στα παιδιά είναι πολύ σπάνιοι.

Κοινοί τύποι όγκων
  • Τα αστροκυτώματα είναι συνήθως μη καρκινικοί, αργά αναπτυσσόμενοι όγκοι. Αυτά αναπτύσσονται συνήθως σε παιδιά ηλικίας 5 έως 8. Επίσης αποκαλούνται χαμηλού βαθμού γλοιώματα, και είναι οι πιο κοινοί εγκεφαλικοί όγκοι στα παιδιά.
  • Το μυελοβλάστωμα είναι ο πιο κοινός τύπος καρκίνου του εγκεφάλου παιδικής ηλικίας. Τα περισσότερα μυελοβλαστώματα εμφανίζονται πριν από την ηλικία των 10 ετών.
  • Τα επενδυμώματα είναι ένας τύπος όγκου εγκεφάλου παιδικής ηλικίας που μπορεί να είναι καλοήθεις (μη καρκινικοί) ή κακοήθεις (καρκινικοί). Η θέση και ο τύπος του επενδυμώματος καθορίζουν τον τύπο της θεραπείας που απαιτείται για τον έλεγχο του όγκου.
  • Τα γλοιώματα του εγκεφαλικού στελέχους είναι πολύ σπάνιοι όγκοι που εμφανίζονται σχεδόν μόνο στα παιδιά. Η μέση ηλικία στην οποία αναπτύσσονται είναι περίπου τα 6. Ο όγκος μπορεί να αυξηθεί αρκετά σε μέγεθος πριν προκαλέσει συμπτώματα.

Συμπτώματα
Τα συμπτώματα μπορεί να είναι ελάχιστα και μόνο σταδιακά να χειροτερεύουν ή μπορεί να εμφανιστούν πολύ γρήγορα.
Οι πονοκέφαλοι είναι συχνά το πιο συνηθισμένο σύμπτωμα. Αλλά πολύ σπάνια τα παιδιά με πονοκεφάλους έχουν όγκο. Τα πρότυπα πονοκεφάλου που μπορεί να εμφανιστούν στους όγκους του εγκεφάλου περιλαμβάνουν τα εξής είδη:
  • Πονοκέφαλοι που είναι χειρότεροι όταν ξυπνούν το πρωί και περνάνε μέσα σε λίγες ώρες
  • Πονοκέφαλοι που χειροτερεύουν με βήχα ή άσκηση ή με αλλαγή στη θέση του σώματος
  • Πονοκέφαλοι που συμβαίνουν κατά τον ύπνο και με τουλάχιστον ένα άλλο σύμπτωμα, όπως εμετό ή σύγχυση
  • Μερικές φορές, τα μόνα συμπτώματα των εγκεφαλικών όγκων είναι διανοητικές αλλαγές, οι οποίες μπορεί να περιλαμβάνουν:
  • Αλλαγές στην προσωπικότητα και τη συμπεριφορά
  • Δεν είναι δυνατή η συγκέντρωση
  • Αυξημένος ύπνος
  • Απώλεια μνήμης
  • Προβλήματα συλλογιστικής σκέψης

Άλλα πιθανά συμπτώματα είναι:
  • Σταδιακή απώλεια κίνησης ή αίσθησης σε ένα χέρι ή πόδι
  • Η απώλεια ακοής με ή χωρίς ζάλη
  • Η δυσκολία του λόγου
  • Απροσδόκητο πρόβλημα όρασης (ειδικά εάν εμφανίζεται με κεφαλαλγία), συμπεριλαμβανομένης της απώλειας όρασης (συνήθως περιφερικής όρασης) σε ένα ή και στα δύο μάτια, ή διπλής όρασης
  • Προβλήματα με την ισορροπία
  • Αδυναμία ή μούδιασμα

Εξετάσεις και δοκιμές
Τα βρέφη μπορεί να έχουν τα ακόλουθα φυσικά συμπτώματα:
  • Πηγή υπό τάση
  • Βλέμα προς τα κάτω δίκης δύοντος ηλίου
  • Δεν υπάρχει κόκκινο αντανακλαστικό στο μάτι
  • Θετικό αντανακλαστικό Babinski
  • Διαχωρισμένες ραφές του εγκεφάλου

Τα μεγαλύτερα παιδιά με εγκεφαλικούς όγκους μπορεί να έχουν τα ακόλουθα φυσικά συμπτώματα ή συμπτώματα:
  • Πονοκέφαλο
  • Έμετο
  • Διαταραχές όρασης
  • Διαταραχές στη βάδιση
  • Αδυναμία ενός συγκεκριμένου τμήματος του σώματος
  • Να γέρνουν το κεφάλι

Οι παρακάτω εξετάσεις μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ανίχνευση όγκου στον εγκέφαλο και την αναγνώριση της θέσης του:
  • Υπολογιστική/αξονική τομογραφία (CT) του κεφαλιού
  • Μαγνητική τομογραφία (MRI) του εγκεφάλου
  • Η εξέταση του εγκεφαλικού νωτιαίου υγρού (ΕΝΥ)

Θεραπεία
Η θεραπεία εξαρτάται από το μέγεθος και τον τύπο του όγκου και τη γενική υγεία του παιδιού. Οι στόχοι της θεραπείας μπορεί να είναι η θεραπεία του όγκου, η ανακούφιση των συμπτωμάτων και η βελτίωση της λειτουργίας του εγκεφάλου ή της άνεσης του παιδιού.
Η χειρουργική επέμβαση είναι απαραίτητη για τους περισσότερους πρωτογενείς όγκους του εγκεφάλου. Ορισμένοι όγκοι μπορεί να απομακρυνθούν εντελώς. Σε περιπτώσεις όπου ο όγκος δεν μπορεί να αφαιρεθεί, η χειρουργική επέμβαση μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της πίεσης και στην ανακούφιση των συμπτωμάτων. Χημειοθεραπεία ή ακτινοθεραπεία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για ορισμένους όγκους.
Οι επιλογές θεραπείας και οι μακροπρόθεσμες εκβάσεις σε παιδιατρικούς ασθενείς ποικίλλουν ανάλογα με τον τύπο του όγκου του εγκεφάλου, τα χαρακτηριστικά του όγκου και τη θέση του στον εγκέφαλο. Επειδή οι όγκοι μπορούν να αναπτυχθούν μέσα και γύρω από τις ζωτικές δομές στον εγκέφαλο, είναι απαραίτητη προσεκτική αξιολόγηση για τον προσδιορισμό του τρόπου προσέγγισης του όγκου.
Το σχέδιο θεραπείας του παιδιού σας μπορεί να περιλαμβάνει:

Χειρουργική επέμβαση
Ο σκοπός της χειρουργικής επέμβασης είναι να γίνει μια οριστική διάγνωση, να αφαιρεθεί όσο το δυνατόν περισσότερος όγκος και να ανακουφιστεί η αύξηση στην ενδοκράνιο πίεση που προκαλείται από τον όγκο. Για τους όγκους χαμηλής ή αργής ανάπτυξης, η χειρουργική επέμβαση μπορεί να είναι η μόνη αναγκαία παρέμβαση.
Ένας παιδονευροχειρουργός που είναι ειδικευμένος στη χρήση προηγμένων τεχνολογιών απεικόνισης, όπως η διεγχειρητική μαγνητική τομογραφία (IOM) που βοηθά να απεικονίσουν καλύτερα τον όγκο πριν και κατά τη διάρκεια της χειρουργικής επέμβασης. Αυτές οι τεχνολογίες βοηθούν τους χειρουργούς να απομακρύνουν περισσότερο όγκο διατηρώντας ταυτόχρονα περισσότερο υγιή ιστό.
Η καθοδήγηση εικόνας μέσω υπολογιστή (βασικά ένα σύστημα GPS για τον εγκέφαλο), η διεγχειρητική μαγνητική τομογραφία και ο διεγχειρητικός υπερηχογράφος καθώς και η χρήση ενδοσκοπίου επιτρέπουν στους χειρουργούς να λειτουργούν με περισσότερη ακρίβεια. Αυτό σημαίνει ότι οι νευροχειρουργοί σήμερα μπορούν πλέον να δουν και να αντιμετωπίσουν κρυφές περιοχές του όγκου που κατά τα άλλα είναι δύσκολο να εντοπιστούν και να θεραπευτούν.
Επίσης, η εμπειρία στις ελάχιστα επεμβατικές νευροενδοσκοπικές τεχνικές μας επιτρέπει να αντιμετωπίζουμε περισσότερους όγκους μέσω ενός ανοίγματος μεγέθους εκατοστών και όχι μέσω μιας ανοικτής κρανιοτομής.
Οι ενδοσκοπικές χειρουργικές επεμβάσεις μπορούν να περιλαμβάνουν λιγότερο χειρισμό των ιστών του εγκεφάλου, ταχύτερη επούλωση και μικρότερη παραμονή στο νοσοκομείο για το παιδί σας. Αυτές οι προσεγγίσεις μπορούν να συνδυαστούν με άλλες χειρουργικές επεμβάσεις για την αντιμετώπιση όγκου από περισσότερες από μία κατευθύνσεις.

Πρόσθετη Θεραπεία
Οι πρωτογενείς όγκοι του εγκεφάλου στα παιδιά μπορούν να επανεμφανιστούν, ακόμη και μετά από χειρουργική επέμβαση. Η νευροχειρουργική ομάδα μπορεί να συστήσει ακτινοβολία ή χημειοθεραπεία για την αντιμετώπιση αόρατων καρκινικών κυττάρων που μπορεί να μείνουν πίσω. Αυτές οι μη χειρουργικές προσεγγίσεις μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν εάν ένας όγκος βρίσκεται σε μια θέση που δεν μπορεί να αφαιρεθεί χειρουργικά χωρίς να βλάψει τον εγκέφαλο του παιδιού.
Η ακτινοβολία εστιάζει δέσμες φωτός υψηλής ενέργειας στον ιστό του όγκου και μια μικρή ποσότητα γύρω ιστού για να αντιμετωπίσει την διεισδυτικότητα ενός κακοήθους όγκου στον εγκέφαλο. Οι θεραπείες στερεοτακτικής ακτινοβολίας, διαθέσιμες για συγκεκριμένους τύπους όγκων, μπορούν να μειώσουν τον όγκο χωρίς χειρουργική επέμβαση.
Πολλή σημαντική στην αντιμετώπιση των παιδιατρικών όγκων του εγκεφάλου είναι η ακτινοθεραπεία πρωτονίων η οποία υπάρχει σε συγκεκριμένα μεγάλα κέντρα του εξωτερικού, όπως πχ στη Florida των ΗΠΑ, στο Manchester στο Ηνωμένο Βασίλειο, στο Viligen στην Ελβετία, στο Βανκούβερ του Καναδά, και αλλού. (Για περισσότερες πληροφορίες για την ακτινοθεραπεία πρωτονίων επιλέξτε την καρτέλα Ακτινοθεραπεία Πρωτονίων)
Η χημειοθεραπεία χρησιμοποιείται για επιθετικούς όγκους υψηλής κακοήθειας.

Τα παρακάτω είναι θεραπείες για συγκεκριμένους τύπους όγκων:
  • Αστροκύτωμα: Η χειρουργική επέμβαση για την απομάκρυνση του όγκου είναι η κύρια θεραπεία. Μπορεί επίσης να χρειαστεί χημειοθεραπεία ή ακτινοθεραπεία.
  • Γλοιώματα του εγκεφαλικού στελέχους: Η χειρουργική επέμβαση μπορεί να μην είναι δυνατή λόγω της θέσης του όγκου βαθιά στον εγκέφαλο. Η ακτινοβολία χρησιμοποιείται για τη συρρίκνωση του όγκου και την παράταση της ζωής. Μερικές φορές μπορεί να χρησιμοποιηθεί στοχευμένη χημειοθεραπεία.
  • Επενδυμώματα: Η θεραπεία περιλαμβάνει χειρουργική επέμβαση. Ακτινοβολία και χημειοθεραπεία μπορεί να είναι απαραίτητες.
  • Μυελοβάστωμα: Μόνο η χειρουργική δεν θεραπεύει αυτόν τον τύπο όγκου. Χημειοθεραπεία με ή χωρίς ακτινοβολία χρησιμοποιείται συχνά σε συνδυασμό με χειρουργική επέμβαση.

Τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία παιδιών με πρωτεύοντες εγκεφαλικούς όγκους περιλαμβάνουν:
  • Κορτικοστεροειδή για τη μείωση του πρήξιμο του εγκεφάλου
  • Διουρητικά (χάπια νερού) για τη μείωση του πρήξιμο και της πίεσης του εγκεφάλου
  • Αντιεπιληπτικά για τη μείωση ή την πρόληψη των επιληπτικών κρίσεων
  • Παυσίπονα
  • Χημειοθεραπεία για να βοηθήσει να συρρικνωθεί ο όγκος ή να αποτραπεί η ανάπτυξη του όγκου
  • Μπορούν να απαιτηθούν μέτρα άνεσης, μέτρα ασφάλειας, φυσικοθεραπεία, εργοθεραπεία και άλλα παρόμοια βήματα για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής.

Ομάδες υποστήριξης
Μπορείτε να χαλαρώσετε το άγχος της ασθένειας, με το να γίνετε μέλος με μια ομάδα υποστήριξης του καρκίνου. Η κοινή χρήση με άλλους που έχουν κοινές εμπειρίες και προβλήματα μπορεί να σας βοηθήσει να αισθανθείτε λιγότερο μόνους.

Προοπτική (Πρόγνωση)
Το πόσο καλά ένα παιδί εξαρτάται από πολλά πράγματα, συμπεριλαμβανομένου του είδους του όγκου. Γενικά, περίπου τα 3 στα 4 παιδιά επιβιώνουν τουλάχιστον 5 χρόνια μετά τη διάγνωσή τους.
Μακροπρόθεσμα προβλήματα του εγκεφάλου και του νευρικού συστήματος μπορεί να προκύψουν από τον ίδιο τον όγκο ή από τη θεραπεία. Τα παιδιά μπορεί να έχουν προβλήματα με την προσοχή, την εστίαση ή τη μνήμη. Μπορεί επίσης να έχουν προβλήματα στην επεξεργασία πληροφοριών, σχεδιασμού, διορατικότητας ή πρωτοβουλίας ή επιθυμίας να κάνουν πράγματα.
Τα παιδιά ηλικίας κάτω των 7 ετών, ιδιαίτερα ηλικίας κάτω των 3 ετών, φαίνεται να διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο αυτών των επιπλοκών.
Οι γονείς πρέπει να διασφαλίζουν ότι τα παιδιά λαμβάνουν υπηρεσίες υποστήριξης στο σπίτι και στο σχολείο.